Tăng cường vị trí và vai trò của các Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN trong hoạt động đổi mới công nghệ
Đây là chủ đề chính của Hội nghị về hoạt động các Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ (KH&CN) các tỉnh, thành phố lần thứ 10 được tổ chức sáng ngày 23/11 tại TP. Đà Nẵng. Hội nghị là một trong những sự kiện chính nằm trong chuỗi các sự kiện TechDemo năm 2017.
Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng cùng các đại biểu đến từ Trung tâm Ứng tiến bộ KH&CN thuộc các Sở KH&CN, đại diện các viện, trường, tổ chức KH&CN, bộ, ngành trong cả nước.
Hội nghị đã tập trung trao đổi một số nội dung chính như: Tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị quản lý nhà nước trong việc định hướng, xây dựng cơ chế, chính sách thúc đẩy mạng lưới các tổ chức ứng dụng, chuyển giao công nghệ địa phương theo tinh thần của Luật CGCN 2017 nhằm đáp ứng kịp thời, hiệu quả nhu cầu của doanh nghiệp về đổi mới công nghệ trong giai đoạn hội nhập; Mô hình tổ chức thích hợp cho Trung tâm trong giai đoạn mới để phát huy vai trò phục vụ quản lý nhà nước trong lĩnh vực ứng dụng, chuyển giao công nghệ tại địa phương; Tập trung các nhiệm vụ trọng tâm theo hướng nâng cao khả năng tự chủ để bảo đảm vận dụng đầy đủ, thích ứng với cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế, khơi thông động lực, nguồn lực cả vật chất và tinh thần của đội ngũ cán bộ, viên chức của Trung tâm; Tăng cường chia sẻ kinh nghiệm trong việc nâng cao năng lực, xây dựng mô hình ứng dụng, chuyển giao công nghệ thành công trên địa bàn, giới thiệu các kết quả nghiên cứu, công nghệ mới có tiềm năng ứng dụng, chuyển giao phù hợp.
Báo cáo tại Hội nghị, ông Tạ Việt Dũng, Cục trưởng Cục Ứng dụng và Phát triển công nghệ- Bộ KH&CN cho biết, trong giai đoạn 2016 – 2017 các Trung tâm ứng dụng trong toàn quốc đã có 62 đề tài và 88 dự án và đang thực hiện trong các lĩnh vực chủ yếu như: Nông nghiệp, an toàn bức xạ, năng lượng, công nghệ sinh học, công nghệ thực phẩm, công nghệ thông tin, xử lý môi trường, vật liệu xây dựng, sở hữu trí tuệ, chăn nuôi, trồng trọt, điều khiển tự động, y dược,…
Năm 2017, các Trung tâm Ứng dụng đã thực hiện dịch vụ tư vấn và chuyển giao công nghệ trong các lĩnh vực chế biến thực phẩm, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, xử lý môi trường, nông nghiệp, năng lượng,.. với tổng số 3.352 hợp đồng, trong đó số hợp đồng tư vấn, dịch vụ là 2.933 hợp đồng và chuyển giao công nghệ là 419 hợp đồng. Tổng giá trị các hợp đồng dịch vụ tư vấn và chuyển giao công nghệ là 65 tỷ đồng. Trong đó tổng giá trị của hợp đồng dịch vụ tư vấn là 43 tỷ đồng, tổng giá trị các hợp đồng chuyển giao công nghệ là 22 tỷ đồng.
Các Trung tâm Ứng dụng đã tích cực thực hiện vai trò phục vụ quản lý nhà nước về định hướng ứng dụng tiến KH&CN vào các lĩnh vực, đời sống và bảo vệ môi trường phục vụ xây dựng cơ chế, chính sách về hoạt động ứng dụng, đổi mới và chuyển giao công nghệ. Đầu mối tiếp nhận, lựa chọn được những kết quả nghiên cứu, công nghệ mới cần áp dụng, nhân rộng tại địa phương, thực hiện nhiều hợp đồng dịch vụ tư vấn hiệu quả cho doanh nghiệp và người dân.
Một số kết quả ứng dụng, chuyển giao công nghệ điển hình như: Công nghệ nuôi cấy mô tế bào; Công nghệ vi sinh trong sản xuất chế phẩm sinh học, sản xuất giống nấm ăn, nấm dược liệu; Công nghệ trồng rau bằng hệ thống thủy canh; Công nghệ sản xuất chế phẩm sinh học phục vụ ngành thủy sản; Công nghệ vật liệu mới sản xuất composite làm vỏ tàu, vật chứa; công nghệ xử lý nước sinh hoạt, nước uống; Bảo tồn, khai thác và phát triển nguồn gen, phát triển tài sản trí tuệ. Thông qua thực hiện Đề án 317 cơ sở vật chất của Trung tâm ngày càng được tăng cường, trang thiết bị được đầu tư khá đồng bộ, hiện đại trên nhiều lĩnh vực, đến nay có 52/63 Trung tâm đã được phê duyệt 65 Dự án với tổng kinh phí là 3.543 tỷ đồng. Các kết quả nổi bật đó đã đóng góp tích cực trong việc ứng dụng và chuyển giao công nghệ và phát triển kinh tế – xã hội ở các địa phương, tạo được uy tín thực sự cho ngành khoa học.
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Trần Văn Tùng nhận định, thời gian qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến hoạt động KH&CN với quan điểm phát triển và ứng dụng KH&CN là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế-xã hội; KH&CN ưu tiên lấy doanh nghiệp là trung tâm của đổi mới sáng tạo nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư, đổi mới công nghệ, cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng thuận lợi, an toàn, thân thiện và hội nhập. Sự quan tâm và chỉ đạo kịp thời, quyết liệt của Đảng và Chính phủ được thông qua Nghị quyết 20 Khóa XI về phát triển KH&CN phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế; Nghị quyết số 35/NQ-CP về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp; nhằm từng bước tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp và có chính sách đặc thù về ứng dụng, chuyển giao và đổi mới công nghệ để góp phần phát triển kinh tế – xã hội.
Tuy nhiên, trước đòi hỏi ngày càng cao của xã hội, người dân và cộng đồng doanh nghiệp trong hoạt động đổi mới, chuyển giao công nghệ và bối cảnh tự do hóa thương mại toàn cầu, làn sóng cách mạng công nghiệp 4.0, các Trung tâm Ứng dụng vẫn còn không ít những khó khăn, thách thức phải vượt qua. Mô hình tổ chức, hoạt động của Trung tâm chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu trong tình hình mới, cơ chế, chính sách triển khai hoạt động ứng dụng, đổi mới và chuyển giao công nghệ đang trong quá trình hoàn thiện. Hoạt động liên kết giữa Trung tâm với các viện, trường, doanh nghiệp chưa nhiều; cơ cấu, trình độ đội ngũ cán bộ, viên chức chưa hợp lý, chất lượng chưa cao.
Thứ trưởng Trần Văn Tùng phát biểu tại Hội nghị
Thứ trưởng Trần Văn Tùng khẳng định, hiện nay, Bộ KH&CN đang nỗ lực thực hiện những chính sách nhằm tăng cường hỗ trợ phát triển hệ thống các tổ chức trung gian của thị trường KH&CN, trong đó có Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN, cụ thể như: Luật Chuyển giao công nghệ 2017, Luật hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017; Triển khai các Chương trình KH&CN quốc gia, như: Chương trình hỗ trợ các tổ chức KH&CN công lập thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm, Chương trình Nông thôn miền núi – vùng dân tộc thiểu số; Chương trình Đổi mới công nghệ Quốc gia; Chương trình Phát triển thị trường KH&CN; Đề án 317, Xây dựng Đề án nâng cao năng lực của Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH&CN đến 2020;… Các Chương trình đã từng bước hỗ trợ nâng cao năng lực cho các Trung tâm, các tổ chức ứng dụng, chuyển giao công nghệ trong quá trình tìm kiếm, tiếp nhận, lựa chọn, đánh giá, hoàn thiện các kết quả nghiên cứu, công nghệ mới bảo đảm có thể triển khai ứng dụng phù hợp, hiệu quả vào điều kiện đặc thù của từng địa phương.
Nhân dịp này Thứ trưởng Trần Văn Tùng đã gửi lời chia sẻ những tổn thất do ảnh hưởng của cơn bão số 12 với nhân dân TP. Đà Nẵng và chúc mừng các đồng chí Lãnh đạo và nhân dân thành phố Đà Nẵng đã nỗ lực, quyết tâm, khắc phục thiên tai để đăng cai tổ chức Tuần lễ cấp cao APEC thành công, hiệu quả và nhiều ý nghĩa, tạo dấu ấn đặc biệt cho Năm APEC Việt Nam 2017.